từ từ cháo mới nhừ các bạn cứ từ từ mà ngẫm đọc hết đống này 1 lần là hộc máu chết đó
Bài này nhằm tạo ra định hướng cho các bạn mới học để các bạn khỏi bỡ ngỡ, và ko biết bắt đầu từ đâu.
-Trước hết các bạn phải biết giải rubik thei cách cơ bản




- Rubik: bạn có thể dùng các loại rubik China lởm bán rất nhiều trên thị trường, giá đều dưới 10k, rất vừa túi tiền, nhưng cũng nhanh hỏng, xoay toàn kẹt, dễ vỡ, xoay nhiều thì có mùi rất kinh ở trục.
- Nâng cao: Khi đã chơi khá thành thạo, bạn nên tìm hiểu sự di chuyển của các khối màu khi bạn dùng công thức, cố gắng hiểu được ý nghĩa và tác dụng của nó ảnh hưởng tới trạng thái của khối rubik, từ đó hiểu ra được 1 số qui tắc đơn giản , việc này sẽ giúp các bạn khi học các phương pháp giải mới về sau sẽ nhanh hơn.
- Lưu ý: có thể bạn chỉ mất 2 ngày để chơi thành thạo cách cơ bản nhưng hãy bỏ ra 1 tháng để hiểu những gì mình đang làm trên khối rubik.
Nếu bạn chơi đã thành thạo, cảm thấy có đủ đam mê với rubik và tất nhiên có đủ kiên nhẫn thì hãy tiếp tục, vì những phần về sau sẽ khá gian nan đấy.

* Trước tiên là phải sắm đồ nghề xịn (bạn nên chuẩn bị khoảng 300k):
Bây giờ bạn hãy vào đây để đọc qua các thuật ngữ về rubik để tiện nói chuyện tiếp

Các loại Cube:
- Rubik's Pocket : là khối 2x2x2
- Rubik's Cube: đó là khối rubik 3x3x3 mà ta hay chơi.
- Rubik's Revenge: là khối rubik 4x4x4
- Rubik's Professor: là khối rubik 5x5x5

- Square-1 hoặc Cube 21: một loại cube có kết cấu và cách chơi khác hẳn so với cube của rubik's.
- Megaminx: một loại cube 12 mặt. Mỗi mặt là hình ngũ giác đều, gồm 5 corners và 5 edges.
- Pyraminx: một loại cube 4 mặt. Mỗi mặt là 1 hình tam giác đều, gồm 3 corner và 3 edges, không có center.


Các bộ phận của Rubik's Cube :
- Sticker: là các miếng giấy màu nhỏ nhỏ dán lên cục rubik.
- Tiles: cũng là các màu nhỏ nhỏ nhưng cái này cứng hơn cái sticker, mấy miếng màu trên cục rubik tàu cũng có thể đc coi là 1 dạng tiles.
- Cubies: là các viên hình thành nên khối rubik.
- Center: là viên giữa.
- Corner: là viên góc.
- Edge: là viên cạnh.
- Center cap: là một miếng nhựa nhỏ gắn lên trên center để che ốc và dán sticker lên.
- Screw : là chiếc đinh vít ở trong viên center
- Spring: là chiếc lò xo ở cùng với screw, giúp cut corner tốt hơn.
- Core: nằm ở trung tâm rubik, dùng để giữ các cubies với nhau.

Thuật ngữ liên quan đến cách chơi :
- Breaking in: làm mòn rubik, là thời gian đầu tiên bạn chơi cục rubik đó. Trong thời gian này các bạn không nên lube rubik để đảm bảo khả năng ăn mòn tốt nhất.
- Pop: là hiện tượng khi đang chơi rubik mà 1 bộ phận nào đó bất thình lình văng ra ngoài, cái này mà chơi rubik tàu thì thường xuyên gặp.
- Cut corner: là khả năng cục rubik có thể xoay đc 1 hàng khi hàng đó chưa thẳng với nhau. Ví dụ xoay UR', khi chưa xoay xong U mà đã xoay đc R' thì gọi là cut corner.
- Lube = lubricant: là làm cách nào đó để khiến cho cục rubik xoay trơn hơn, thường là xịt silicone.
- Move: là xoay 1 mặt 90 độ hoặc 180 độ.
- Finger trick: là thao tác các ngón tay để làm công thức một cách liền mạch.
- Look ahead - nhìn trước: look-ahead trong khi xoay rubik là quá trình lúc mình xoay ko dừng lại để nhìn nữa mà làm liên tục vì trong lúc làm 1 TH nào đó ta đã nhận ra luôn TH tiếp theo ta cần làm là gì. Hay nói đơn giản là làm liên tục ko dừng.
- Scramble: tráo rubik.

- Cuber: là người chơi rubik.
- Single : là thời gian của một lần giải
- Average : là thời gian trung bình của nhiều lần giải (thường là 5 hoặc 12 lần)
- Sub-x: Nghĩa là thời gian nằm dưới x giây (average hoặc single)
- DNF: did not finish: không hoàn thành
- Skip: là không cần làm một bước nào đó, vd: skip OLL là khi làm xong F2L thì làm luôn PLL vì đã hoàn thành ngẫu nhiên OLL trước cho mình
- non - skip: là không skip


Các hãng/loại Cube (xem so sánh):
- Rubik's: hãng chính thức của Rubik's Cube
- DIY : do it yourself: có nghĩa là khi mua về cục rubik chỉ gồm những viên rời nhau, mình phải tự lắp ốc, lò xo... để tạo nên cục rubik.
- Eastsheen : là 1 hãng sản xuất rubik ở Đài Loan.
- V-Cubes: là một hãng mới, có công nghệ sản xuất cube từ 2x2x2 đến 11x11x11 (hiện nay con 6x6x6 và 7x7x7 đã được tung ra thị trường)



Các bộ môn Rubik's Cube:
- Speedsolve : là chơi giải nhanh nhất, trò này phổ biến nhất
- BLD = Blindfolded: là chơi rubik bịt mắt.
- OH = One-Handed: là chơi một tay
- FMC = Fewest Moves Contest: là tìm cách giải ngắn nhất

- Rubik: 1 cục rubik xịn không phải là thứ bày bán đầy đường và nhất là đối với Việt Nam nên với 1 số bạn sẽ gặp đôi chút khó khăn để mua được, bạn có thể nhờ người mua hộ, hoặc bạn cũng có thể chuyển tiền và ngồi nhà … đợi hàng.
+ Chất lượng của một cục như vậy thì khỏi bàn ( nhựa của cục rubik sẽ cứng hơn, xoay trơn hơn, ít bị kẹt, bền, đẹp), rubik cũng có nhiều loại khác nhau, mỗi loại sẽ có những ưu và khuyết điểm riêng, tùy theo nhu cầu bạn nên chọn loại hợp với mình. Ở đây, dĩ nhiên là chúng ta dùng loại rubik để chơi tốc độ.
Các bạn có thể đọc qua bài so sánh về chất lượng các loại cube ở đây:

+ Giá 1 cục: khoảng 200k
Riêng mình và một số đứa bạn nữa đều đang dùng cục 3x3x3 II tự lắp màu đen (A) bán ở Lê Trọng Tấn với giá 190k, dùng rất tốt,
Bạn có thể tham khảo thêm ở website: http://thegioirubik.com/
Đứng cố tiếp tục dùng những loại rubik lởm tuy có rẻ nhưng rất nhanh hỏng, chơi lâu dài sẽ còn tốn tiền hơn 1 cục xịn, thậm chí chơi những loại đó thành tích của bạn sẽ ko bao giờ khá lên được đâu
+ Lưu ý: nếu bạn mua loại rubik tự lắp thì bạn nên kiểm tra đầy đủ các bộ phận ở nơi bán xem có thiếu không, đừng để về nhà lắp lại rồi mới tá hỏa ra thiếu mất bộ phận nào đó là phiền hà to. 1 kinh nghiệm xương máu của mình là ko đi mua rubik vào ban ngày sẽ không có ai ở nhà đâu mà nên đi mua vào buổi tối, bán rubik chỉ là nghề tay trái của họ nên ban ngày họ vẫn phải đi làm mà.
Việc lắp đặt rubik rời khá dễ, các bạn cũng có thể tham khảo thêm ở clip này
Link: https://www.youtube.com/watch?v=EmmYazDEqNk
Ban đầu bạn nên siết ốc chặt một tí sẽ thận lợi cho bước sau (dĩ nhiên là khi đó xoay sẽ khá cứng, và nặng tay)

- Làm mòn(break in): là việc giúp loại bỏ các phần nhựa thừa của rubik mới mua giúp rubik trơn hơn, ít bị kẹt (đây là bước vô cùng quan trọng, không được phép bỏ qua).
+ Thực hiện: công việc có rất nhiều cách như cho vào cách quạt rồi … ấn công tắc, lắp khoan vào rùi … khoan nhưng những cách này khá nguy hiểm nên mình chưa dám thử, các bạn có thể search ở trên forum. Còn cách đơn giản nhất là bạn cầm cục rubik chơi như bình thường.
+ Lưu ý: có những cục rubik phải làm mòn gần 2 tháng trong khi có những cục chỉ mất 1-2 tuần, hoặc thậm chí có những cục gần như không cần phải làm mòn (hồi trước mua hộ thằng bạn trúng ngay cục đó, hên ghê ^^) nên bạn đừng thấy cục rubik của mình làm mòn lâu mà chê nó dởm nhé, tội nghệp nó, cứ từ từ bạn sẽ thấy em nó dần dần xịn lên.
Mới đầu làm mòn bạn cứ xoay mạnh tay, thoải mái vào, ko phải ngại, rubik xịn khá bền và cứng, khó hỏng lắm. Lúc mới làm mòn, rubik của bạn chắc chắn sẽ rất hay bung những cứ từ từ dần dà sẽ hết, ko sao cả. Nhớ thỉnh thoảng gỡ cục rubik ra và lau sạch bột nhựa nhé.
Bước này mình nghĩ nếu các bạn biết luôn fingertrick sẽ tốt hơn, nhưng mình sẽ nói ở phần dưới cho nó tuần tự. Bây giờ mình muốn các bạn tạm thời bỏ qua bước silicone dưới đây và đọc sang bước fingertrick

- Silicone: là chất giúp bôi trơn cục rubik của các bạn, hiệu quả có thể nói như hổ thêm cánh. Như cục rubik của mình hồi xưa thì khi vặn chặt ốc vẫn hay bị bung, vặn lỏng ốc xoay vẫn toàn bị kẹt nhưng khi xịt silicone vào và vặn chặt ốc thì tình trạng trên chấm dứt hoàn toàn, xoay cực nhẹ tay, rất đã. Có thể nói rubik và silicone là 2 thứ không thể tách rời nhau.
+ Giá của 1 chai silicone khoảng 100k (nhưng bạn có thể dùng cả năm ko hết)
Lưu ý: bạn nên chọn mua dạng xịt tác dụng sẽ lâu hơn, tránh mua dạng lỏng.

* Luyện tập: học cách giải rubik tốc độ
Trước tiên bạn vào đây để đọc về các kí hiệu của rubik cái đã. Có thể các kí hiệu này sẽ khác với cách cơ bản vì bây giờ chúng ta chuyển sang dùng hoàn toàn là kí hiệu quốc tế.
Một Rubik cube 3x3x3 lúc nào cũng có các thành phần sau( gồm 6 mặt) Upper - mặt trên (U), Down - dưới (D), Left - trái (L), Right -phải (R), Front -trước (F) và Back - sau (B). Các bước quay cơ bản được ký hiệu theo nguyên tắc sau:
+ Chữ hoa thường, tức là quay mặt đó (UDLRFB-trên dưới trái phải trước sau) theo chiều kim đồng hồ 1 góc 90 độ.
+ Nếu chữ hoa công thêm dấu tick ( ' ), nghĩa là quay ngược theo chiều kim đồng hồ 1 góc 90 độ.
+ Nếu là chữ hoa đi kèm theo số 2 nghĩa là quay mặt đó 180 độ, và chiều nào cũng như nhau cả.


Đấy là phần cơ bản nhất, ngòai bước cơ bãn đó còn có bước quay trục giữa bao gồm E (Equator- ngang bằng), M (Middle - giữa) và S (Standing - thẳng đứng ). cũng tuân theo 3 quy luật như trên.


Ngòai ra còn có quay đôi 2 lớp, tức là ngòai lớp ở ngòai cùng ra còn có lớp kề nó ( có thể là 1 trog 3 lớp EMS) và được ký hiệu bằng chữ cái thường tuân theo 3 quy tắc cơ bản trên. Cuối cùng là bước lật cả khổi rubik theo trục X,Y hoặc Z, tương đương với các mặt R,U và F( phải, trên và trước) làm trục quay


Các quy ước ký hiệu cho 4x4 và 5x5: U, u, Uu, Ff, Rr, Ll, Bb... có thể xem ở đây: http://bigcubes.com/notation.php (máy phải cài java).

I) Fingertrick: như đã nói ở trên tuy viết tách ra nhưng mình muốn bạn lồng việc luyện tập fingertrick vào bước làm mòn rubik, nghĩa là khi mua rubik về bạn sẽ luyện tập fingertrick luôn, như vậy sẽ đỡ phí khoảng thời gian làm mòn, lại học được thêm kĩ thuật mới đồng thời giúp bạn làm mòn rubik nhanh hơn.
- Phương pháp tập:
Tay phải: finger trick U,R,R',B,F,D'
Tay trái: finger trick U',L,L',F',D,B'
+ U: dùng ngón trỏ tay phải
Cách làm: Đặt ngón trỏ ở vị trí U-R-B rồi gảy mạnh.
+ U’: dùng ngón trỏ tay trái
Cách làm: Đặt ngón trỏ ở vị trí U-L-B rồi gảy mạnh.
+ R hay R’: dùng cả bàn tay phải
+ L hay L’: dùng cả bàn tay trái
+ F: dùng ngón trỏ tay phải
Cách làm: Đặt ngón trỏ ở vị trí U-R-F rồi gảy mạnh.
+ F’: dùng ngón trỏ tay trái hoặc ngón cái tùy trường hợp
Cách làm: Đặt ngón trỏ ở vị trí U-L-F rồi gảy mạnh, hoặc ngón cái ở vị trí F-R-D rồi gảy mạnh lên trên.
+ D: dùng ngón áp út tay trái
Cách làm: Đặt ngón áp út ở vị trí D-L-B rồi gảy mạnh.
+ D’: dùng ngón áp út tay phải
Cách làm: Đặt ngón áp út ở vị trí D-R-B rồi gảy mạnh.
+ B: dùng ngón áp út hay ngón giữa tay trái
+ B’: dùng ngón áp út hay ngón giữa tay phải
Bạn nên tập thành thạo các move đơn giản như RUR', RU'R', R'FR, FR'F' trước tiên là cho tay phải rồi thực hiện động tác đối lại với tay trái. Sau đó các bạn có thể tập thêm những động tác phức tạp hơn, các động tác này bạn có thể hoàn toàn nghĩ ra
Điều quan trọng là hãy kết hợp việc tập fingertrick với việc giải rubik, thực hành luôn là cách luyện tập tốt nhất.
Lưu ý: mới đầu khi fingertrick tay của bạn sẽ rất cứng, nhưng đừng lo, cứ từ từ, tay bạn sẽ quen dần và fingertrick sẽ không còn là vấn đề.
Trên kia mình có đưa ra 1 số quy tắc cho tay phải và tay trái nhưng khi đã thành thạo bạn sẽ fingertrick mà ko có 1 qui tắc nào cả, 1 mặt có thể dùng nhiều ngón tay để fingertrick và 1 ngón tay có thể fingertrick nhiều mặt khác nhau tùy từng trường hợp.
Bạn cũng có thể tham khảo ở đây

II) Học cách giải tốc độ: giúp các bạn giải 6 mặt của rubik với thời gian tình bằng giây
Theo mình biết thì hiện nay có khá nhiều cách để giải rubik tốc độ, những người sử dụng cách đó đều có thể đạt 15-20s là chuyện bình thường. Các bạn có thể tự chọn cho mình 1 cách thậm chí chúng ta cũng có thể sử dụng phối hợp nhiều cách với nhau. Còn riêng mình và nhiều người khác trong forum thì chọn theo cách giải của Fridrich:

Cách giải Fridrich có tất cả 4 bước, thứ tự như sau: Cross => F2L => OLL => PLL

Mình cũng xin nói với các bạn trước là 1 trường hợp của rubik có rất nhiều cách giải khác nhau vì vậy hãy chọn cho mình cách giải trước tiên là dễ fingertrick nhất sau đó là ngắn gọn và dễ học.
Bây giờ mình sẽ đi sâu vào từng bước:

1) Cross:
Đây là bước tạo chữ thập trắng ở đáy. Nếu như đã học qua xoay cơ bản thì bước này chỉ là chuyện nhỏ, nhưng mình muốn các bạn nâng cao về kĩ thuật làm Cross thêm 1 chút nữa. Chúng ta sẽ học cách làm Cross trong 4s với 7-8 move, mình sẽ hướng dẫn cho các bạn phương pháp tập luyện, sẽ mất 1-2 ngày hoặc có thể hơn:
+ Sau khi khối rubik bị xáo bạn hãy tìm nhanh vị trí của 4 Edge có chứa màu trằng rồi ghi nhớ vị trí của chúng vào đầu.
+ Tìm cách đưa từng Edge một về vị trí đúng, ko để viên sau ảnh hưởng đến viên trước đã làm sao cho dùng ít move nhất.
Lưu ý: Ban đầu bạn có thể làm từng move, sau đó mới tính tiếp những move sau cho đến khi hoàn thành Cross
Sau khi đã có nhiều kinh nghiệm hơn bạn có thể đưa 2-3 hay 4 Edge về vị trí đúng cùng 1 lúc, lợi dụng sự dịch chuyển của Edge này để đưa luôn những viên khác vào vị trí đúng.
+ Sau khi đã thành thạo cách nhìn bạn hãy tập tưởng tượng trong đầu sự di chuyển của các Edge, sự ảnh hưởng của chúng với các Edge khác để tính toán cách làm Cross nhanh nhất. Sau đó ghi nhớ tất cả vào đầu rồi thực hiện fingertrick 1 lượt để xem kết quả
Phần này không có 1 công thức nào cụ thể mà tất cả đều dựa vào kinh nghiệm bản thân vì vậy chỉ có thực hành là tốt nhất.

Ngoài ra Cross còn mức khó hơn là x-Cross nhưng phần này mình cũng chỉ mới nghiên cứu nên không dám nói nhiều.

2) F2L:
Đây là bước giúp bạn lắp 2 layer cùng 1 lúc, bước này khoảng 40 công thức dài loằng ngoằng, nhìn muốn chán, và dĩ nhiên chúng ta sẽ không phải thuộc đống này.
Bản chất F2L chỉ có 4 trường hợp căn bản, tất cả các trường hợp còn lại hầu như đều đưa về 4 trường hợp này để giải, trong đó 2 trường hợp đã có trong hướng dẫn xoay căn bản, chỉ cần bạn để ý thì có thể hiểu được vấn đề cốt lõi và đi qua giai đoạn này rất nhanh.
Bài viết này đã nói rất đầy đủ nên mình không muốn nói gì thêm
Link: http://rubikvn.org/forum/showthread.php?tid=473
Còn đây là Link 42 trường hợp F2L: http://www.cubestation.co.uk/cs2/index.php?page=3x3x3/cfop/f2l/f2l
Mình khuyên các bạn sau khi tự học xong nên tham khảo cách giải các truờng hợp của F2L đầy đủ, có nhiều trường hợp giải rất hay và sáng tạo đáng học hỏi lắm.

3) OLL
Link: http://rubikvn.org/forum/showthread.php?tid=280
Bước này sẽ giúp bạn tạo mặt vàng ở trên layer 3. Gồm tất cả 57 công thức, nhưng các bạn sẽ không học hết ngay bây giờ mà chỉ cần học 7 trường hợp đầu, sau đó học thêm 2 công thức tạo chữ thập vàng là ổn, bạn có thể tham khảo ở đây: http://rubikvn.org/forum/showthread.php?tid=84
Với từng đấy bạn đã có thể OLL tuy hơi lâu do phải sử dụng thêm công thức trung gian. Bây giờ chúng ta sẽ qua luôn bước sau.

4) PLL
PLL gồm tất cả 21 trường hợp, bạn cũng có thể học PLL qua clip sẽ dễ hơn, vừa học cách fingertrick luôn.
Link: https://www.youtube.com/watch?v=vA4JMS3IP6w

Sau khi học xong PLL chúng ta mới quay lại học nốt các trường hợp OLL, bây giờ đòi hỏi sự kiên trì của bạn thôi.

+ Lưu ý: khi học công thức bạn không nên học dồn sẽ dễ gây đến loạn công thức và lại phải bắt đầu lại. Nên học 1-2 công thức 1 lần, luyện cho ngấm rồi mời học tiếp cái khác.

III) Luyện nhìn:
Nếu như để ý các bạn sẽ thấy ban đầu sử dụng cách lắp F2L lâu hơn cách lắp từng layer một, không phải F2L sử dụng nhiều move mà F2L đòi hỏi kĩ thuật nhìn của các bạn phải thật tốt mới dùng được nó với hiệu quả cao.
+ Cách luyện nhìn khá đơn giản, hãy cố gắng giải 6 mặt của khối rubik từ lúc bị xáo đến khi hoàn thành mà không được dừng lại, phải làm liên tục, mới đầu bạn hãy làm với tốc độ chậm rồi tăng dần tốc độ lên. Để làm được như vậy hãy tập cách khi tay đang xoay 1 viên nào đó vào vị trí đúng thì mắt bạn đã phải nhanh chóng tìm ngay 1 viên khác để sau khi hoàn thành viên này bạn sẽ lắp luôn viên kia mà ko mất thời gian tìm nữa.
Cứ luyện như vậy khoảng 1 tuần bạn sẽ thấy ngay kết quả.

Thêm 1 vài lưu ý nhỏ khi chơi:
- Để không bị nhàm chán khi chơi rubik hãy tự đặt ra những mục tiêu nho nhỏ cho mình trong 1 khoảng thời gian ngắn (VD: sau 1 tuần sẽ giảm 3-4s, 1 tháng giảm 10s).
- Nên cắt ngắn móng tay khi chơi (^^!): nếu để móng tay dài bạn có thể gây hỏng các miếng sticker hoặc khi fingertrick móng tay của các bạn rất dễ gãy, thậm chí là bị bật móng.
- Nếu có thể hãy tìm những người có trình độ ngang hoặc hơn mình để thi đấu, việc này sẽ giúp bạn có động lực luyện tập và trình độ gia tăng nhanh chóng.
- Nên xem các đoạn clip quay chậm của những pro để học hỏi thêm cách xoay của họ, cách fingertrick, cách nhìn,...

Như vậy là đã gần xong tất cả rùi, việc còn lại là học nốt x-cross và đổi mới những công thức nào khó bằng những công thức mới fingertrick dễ hơn, nhanh hơn.
Chúc các bạn thành công

Rất hay, bài tổng hợp về cube hay. Vote một phát . Thanks luôn

Híc mình đọc được có 1 đoạn mà đã choáng váng, híc dẫu sao cũng cảm ơn đã post lên!

Vote cho 1 phiếu, bài tổng hợp rất có ích